Action.vn - Khi nghĩ về thương mại điện tử, mọi người thường nghĩ về các mặt hàng thông dụng và có khả năng để được lâu. Cung cấp rau tươi online vẫn còn là một mảnh đất chưa ai khai phá vì nhiều khó khăn đến từ mọi phía.

Tuy nhiên, điều đó cũng không ngăn cản quyết tâm của anh Huy Phong - người sáng lập củaVuonrau.com ứng dụng công nghệ thông tin trong việc đưa rau tươi từ tay người nông dân đến nhà khách hàng.

Làm thương mại điện tử, mọi người thường nghĩ đến việc cung cấp các mặt hàng như sách, điện tử, máy móc...chứ không ai nghĩ đến cung cấp nhu yếu phẩm, tại sao anh lại chọn làm về rau?

Anh là người Đà Lạt và gia đình là nông dân trồng rau, từng có kinh nghiệm làm công nghệ thông tin và cung cấp rau cho các siêu thị, nhà hàng, khách sạn... Điều đó đã đủ hợp lý chưa?

Nhưng điều gì đã khởi động ý tưởng của mình không quan trọng mà cáỉ cần chú trọng là cách mình thực hiện, dẫn dắt và giải quyết vấn đề như thế nào.

Hiện giờ, Vuonrau đang cam kết cung cấp rau tươi cho người tiêu dùng, vậy anh định nghĩa thế nào là rau tươi?

Người tiêu dùng VN thường hay hỏi: rau hữu cơ hay rau an toàn. Rau hữu cơ hay gọi là rau organic có nghĩa là phải được trồng trên đất cách ly, đảm bảo các tiêu chuẩn về dư chất kim loại, giống cây trồng phải được đặt từ các hãng uy tín, phương pháp sạch (không sử dụng hóa chất, thuốc tăng trưởng...), tất cả đều phải tuân thủ quy định về trồng trọt như số ngày thu hoạch... Sạch nghĩa là phải sạch ở tất cả các khâu, chứ không phải chỉ đơn thuần là sử dụng thuốc đúng thời hạn, tuân thủ quy định.

Rau an toàn ở Việt Nam là rau được trồng và tuân thủ quy định các yêu cầu về phân bón, thuốc trừ sâu bệnh. Ở Việt Nam với khí hậu nhiệt đới gió mùa, sâu bệnh là không thể tránh khỏi cho dù là ở ngay các vùng trồng rau của những công ty nước ngoài nên việc dùng thuốc trừ sâu bệnh là bắt buộc. Điều quan trọng ở đây là người trồng rau có tuân thủ việc dùng thuốc trừ sâu hay không.

Có một ví dụ khá thú vị là khi anh đem mật ong đi kiểm nghiệm cùng với dâu tây, dâu tây vượt qua bài test còn mật ong bị kết luận là không sạch, nguyên nhân là do nhiễm khuẩn trong bình đựng mật ong. Qua điều đó đủ để thấy được việc sản xuất rau sạch theo đúng định nghĩa của nó là không hề đơn giản và để sản xuất rau sạch thực sự cho người tiêu dùng, giá thành sẽ cực kỳ cao trong khi người tiêu dùng ở Việt Nam vẫn chưa chịu nổi mức giá này.

Vuonrau.com chọn cách tiếp cận với khách hàng bằng phương thức hoàn toàn mới. Vườn rau đã và đang thuyết phục được các nhà hàng cao cấp bằng chính chất lượng sản phẩm của mình. Với lợi thế đang cung cấp rau đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu sang các nước châu Âu, Hàn Quốc, Đài Loan... .Và rau mà khách hàng của Vuonrau đặt mua cũng chính là rau mà người dân ở các nước giàu khác đang sử dụng.

Rất nhiều nhà cung ứng rau sạch đã vấp phải vấn đề nguồn cung, Vuonrau có gặp khó khăn trên?

Đây là vấn đề chung của việc trồng rau ở Đà Lạt, không chỉ riêng với Vuonrau. Nguồn cung rất dễ thiếu hụt khi đến lúc mất mùa. Ví dụ như cây xà lách chỉ có bộ phận lá là sử dụng được nhưng lại rất dễ bị sâu ăn lá, mưa thường liên tục cũng bệnh, mưa rồi nắng cũng bệnh, hạt mưa lớn có thể làm rách lá, mà lá đã bị rách thì chỉ còn cách bỏ đi. Kinh khủng nhất là mưa đá, các loại rau lá như cải thảo, xà lách, bắp cải mà bị một viên đá nhỏ xuyên qua thì cũng phải bỏ cả cây.

Rau là một mặt hàng nhu yếu phẩm rất dễ bị hư hỏng và gặp rất nhiều khó khăn ở khâu vận chuyển. Anh có thể chia sẻ những khó khăn với độc giả của Action.vn?

Về khâu vận chuyển thì anh sẽ chia ra làm 3 giai đoạn: Sau khi thu hoạch sẽ đóng thùng rồi vận chuyển đến xe tải, từ đó lại chuyển đến điểm tập kết trong 2 thành phố lớn là Hồ Chí Minh và Hà Nội, giai đoạn cuối cùng là từ điểm tập kết vận chuyển đến nhà của khách hàng.

Đối với Hà Nội, ban đầu Vuonrau sử dụng máy bay để vận chuyển, nhưng phương tiện vận chuyển này sẽ làm chi phí dội lên không cần thiết trong khi trên thực tế, đa số rau của Vuonrau là củ, có thể giữ được lâu nên máy bay chỉ làm tăng chi phí quá cao mà không cộng thêm nhiều giá trị. Sau khi nghiên cứu và tìm cách cải tiến thì hiện nay Vuonrau sử dụng xe tải đông lạnh, chạy liên tục từ 32 đến 36 tiếng đồng hồ, vượt qua quãng đường 1000km đến điểm tập kết tại Hà Nội. Riêng thành phố Hồ Chí Minh thì đơn giản hơn vì khá gần với Đà Lạt (300 km).

Nhưng quãng đường vất vả nhất không phải là quãng đường cả nghìn cây số từ Đà Lạt đến điểm tập kết ở Hà Nội hay Hồ Chí Minh, mà chính là quãng đường từ kho trữ hàng ở hai thành phố đến nhà khách hàng. Khách hàng hẹn 10h nhưng khi đến nơi thì lại không có mặt ở nhà, nên nhân viên giao hàng phải gửi tạm ở nhà hàng xóm, người hàng xóm lại không rõ cách bảo quản rau nên không có phương pháp xử lý sau khi nhận rau. Khi khách hàng về đến nơi thì rau bị héo, không còn được tươi như cam kết ban đầu của Vuonrau.

Tại sao Vuonrau không sử dụng phương pháp hút chân không để bảo quản rau?

Phương pháp này tuy không sử dụng hóa chất nhưng sẽ khiến cho rau bị mất bớt nước, không đảm bảo độ tươi của rau ban đầu như đã cam kết. Trong khi giá trị cốt lõi của vườn rau chính là cung cấp rau tươi cho khách hàng.

Vậy Vuonrau đã có những cách nào để giảm thiểu hoặc khắc phục các khó khăn trên?

Vuonrau ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hệ thống quản lý để có thể hiểu rõ được hành vi của khách hàng ví dụ như theo dõi đường đi của một đơn hàng: Vận chuyển những loại rau nào, loại nào hư trong quá trình vận chuyển, và hư tại khâu nào. Đây là điều không thể làm được cách đây nhiều năm vì thiếu hụt hệ thống quản lý. Điều đó sẽ giúp Vuonrau nắm rõ được vấn đề tồn đọng ở khâu nào để tìm ra giải pháp thích hợp.

Bên cạnh đó, việc nắm được tỉ lệ tiêu thụ các mặt hàng của Vuonrau cũng sẽ giúp người trồng rau lập kế hoạch gieo trồng phù hợp và chính xác hơn. Một giống cây trồng bao gồm những thông số sau: Thời gian trồng, thời gian thu hoạch, thời gian bảo quản sau thu hoạch, năng suất sản phẩm đạt yêu cầu, năng suất hàng thứ phẩm, suất đầu tư trên 1 sào (1000m2), chu kỳ bán hàng, số lượng bán mỗi lần. Từ tỉ lệ tiêu thụ các mặt hàng và những thông số trên, Vuonrau sẽ tính ra được kế hoạch gieo trồng chi tiết cho các năm tiếp theo. Em có thể coi ví dụ rõ ràng hơn trên cây khoai lang dưới đây.

Các thông số của cây khoai lang

Kế hoạch trồng khoai lang

Lịch gieo trồng

Còn đối với việc bảo quản để hạn chế hư hỏng của rau ở mức tối đa, ở mỗi khâu vườn rau lại có những phương pháp riêng: Ở khâu thu hái để đưa rau đến xe tải, những người đảm nhận vị trí thuộc khâu này (Như người cắt rau, người vận chuyển...) đều sẽ được hướng dẫn cách thu hoạch rau còn dính đất để giữ độ tươi lâu, cách đặt rau xuống xe hàng để tránh bị dập...Rau được xếp trong thùng bằng giấy các tông đặc biệt, với lớp phủ làm từ một loại giấy rất dễ thấm nước, ẩm do không có màn nhựa cán nhưng bù lại không chứa hóa chất độc hại.

Giá của Vuonrau cao hơn giá siêu thị, anh sẽ giải quyết vấn đề giá như thế nào khi người tiêu dùng Việt Nam vẫn còn chú trọng giá nhiều hơn chất lượng?

Vế vấn đề này, Vuonrau không thể trách người tiêu dụng mà điều quan trọng nhất là cần phải làm cho người tiêu dùng hiểu được công sức mà mình bỏ ra để đưa được cọng rau tươi đến tận nhà cho họ cũng như cái giá mà người tiêu dùng trả cho Vuonrau là xứng đáng với chất lượng họ nhận được. Giá của Vuonrau cao hơn siêu thị, nhưng Vuonrau sẽ không hạ giá, vì như vậy sẽ làm giảm chất lượng, mất đi giá trị cốt lõi mà vườn rau muốn cung cấp đến khách hàng.

Tại sao anh nghĩ khách hàng sẽ chọn Vuonrau thay cho siêu thị, chợ?

"Tươi", đó là giá trị mà Vuonrau cung cấp đến cho khách hàng dù cái giá phải trả là rau nhìn không được bóng lưỡng, đẹp đẽ như khi dùng hóa chất, nhưng bù lại hàm lượng dinh dưỡng được giữ gìn đến mức tối đa. Lý do thứ hai chính là những thông tin về giá trị dinh dưỡng cũng như thực đơn Vuonrau gợi ý cho khách hàng để giúp cho bữa ăn của họ phong phú hơn. Và điều quan trọng nhất là người tiêu dùng nhận được sự quan tâm, tôn trọng và chăm sóc của chính những người trồng rau đến sức khỏe của họ. Hiện nay Vuonrau đang cam kết một điều mà không nơi nào có thể làm chính là bất kì mặt hàng rau nào bị hư hại (sâu ăn từ bên trong, hư hỏng do vận chuyển...) đều sẽ được đền bù lại.

Trong tương lai, Vuonrau có dự định mở rộng mạng lưới phân phối đến các nhà hàng, quán ăn?

Để trả lời câu hỏi này, anh sẽ chia sẻ một câu chuyện của Vuonrau với một nhà hàng ở Hà Nội. Hai người chủ sở hữu nhà hàng là một anh quản lý và đầu bếp trưởng người Úc. Trong buổi thử rau do vườn rau cung cấp, vị bếp trưởng đã không xử lý rau rồi nấu chín mà ăn sống khi vẫn còn đất lẫn trong rễ. Sau đó, họ đã quyết định thay thế nguồn cung ứng rau, chỉ lấy rau từ Vuonrau dù giá cao hơn nguồn cung ứng cũ. Nhưng cái hay và thuận lợi của câu chuyện trên chính là người đồng sở hữu nhà hàng là một bếp trưởng nên họ có thể dễ dàng hiểu và đồng cảm được với những giá trị mà Vuonrau muốn cung cấp đến cho người tiêu dùng. Trong tương lai, để mở rộng mạng lưới đến các khách sạn, nhà hàng sẽ cần nhiều nguồn lực hơn. Hiện giờ, Vuonrau vẫn tập trung vào phát triển bán lẻ.

Vuonrau trong thời gian tới sẽ chú trọng phát triển những gì?

Tập trung lại vùng nguyên liệu và tìm ra các phương pháp tăng độ tươi của rau hơn nữa khi đến tay khách hàng.

Cảm ơn anh đã tham gia phỏng vấn, chúc Vuonrau ngày càng đạt được nhiều thành công trong tương lai.

Tống Trần